تولید ورمی کمپوست با استفاده ازکرم خاکی eisenia foetida از ضایعات مختلف

به منظور تولید ورمی کمپوست از ضایعات مختلف کشاورزی و همچنین بررسی تغییرات جمعیتی و شیمیایی آنها آزمایشی در سال 1392 در 8 تیمار 4 تکرار و در قالب طرح کاملاً تصادفی در یک دوره 90 روزه در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل: کود گاوی خالص (شاهد)، کود گاوی + برگ نخل (75 به 25 درصد)، کود گاوی + برگ نخل (50:50)، کود گاوی + برگ نخل (25 به 75 درصد)، کود گاوی + سیب زمینی (75 به 25درصد)، کود گاوی + سیب زمینی (50: 50)، کود گاوی + کلم (75 به 25 درصد) و کود گاوی + کلم (50:50) بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که بین تیمارها و سطوح مختلف از نطر نسبت های تکثیر و بازدهی، تعداد کرم بالغ، کرم جوان، نوزاد، تعداد نهایی، تعداد کوکون و وزن آنها، نرخ رشد ویژه تعداد و وزنی، تعداد نوزاد به ازای هر مولد، نرخ زایشی، درصد نیتروژن، نسبت c/n، ph قبل و بعد از تولید ورمی کمپوست و ec بعد از تولید ورمی کمپوست در سطح یک درصد و مقدار ماده آلی، کربن کل در سطح 5 درصد اختلاف آماری معنی داری وجود دارد. بیشترین تعداد و وزن کرم بالغ، نوزاد، کرم جوان، وزن و تعداد نهایی، نرخ رشد ویژه تعداد و وزنی و نسبت تکثیر و بازدهی در تیمار کود گاوی با برگ نخل به نسبت برابر مشاهده شد. بستر کود گاوی با برگ نخل به نسبت 75 به 25 درصد با 04/53 بیشترین تعداد نوزاد به ازای هر مولد را داشت. حداکثر تعداد و وزن کوکون هم در بستر کود گاوی مخلوط با کلم به نسبت 75 به 25 درصد و کمترین آن هم در تیمار شاهد مشاهده شد. میزان کربن کل در تیمار شاهد با 57/32 درصد بیشترین و کمترین آن در تیمار کود گاوی مخلوط با کلم به نسبت 75 به 25 درصد با میانگین 36/27 درصد بدست آمد. حداکثر و حداقل مقدار نیتروژن به ترتیب مربوط به دو تیمار کودگاوی مخلوط با سیب زمینی و کود گاوی همراه کلم به نسبت های 75 به 25 درصد با 08/3 و83/1 میلی گرم بر گرم بود. بررسی تغییرات شیمیایی نشان داد که میزان ec در همه تیمارها نسبت به قبل آزمایش افزایش یافت و از طرف دیگر میزان ph به صورت معنی داری کاهش یافت.